Zaktualizowano: 1/03/2021
Kiedyś trafiłam na wpis na blogu Kocia Dupa, o tym jak to możliwe by prowadzić bloga i zarabiać ileś tam miesięcznie. Genialny w swej prostocie da się streścić jednym zdaniem, bo i sam wcale nie miał więcej: pracuję na etacie (podlinkowałabym, ale chyba się gdzieś rozpłynął w cyfrowych czeluściach). I ja dziś trochę poruszę temat pracy w Kanadzie, ale tak od strony formalnej i nieco bardziej wylewnie niż kolega wyżej. Praca w Kanadzie
Tutaj pisałam o tym, jak w ramach programu IEC zdobyć roczną wizę typu work&travel do Kanady. O podróżach piszemy często, więc dla znikomej równowagi dziś tematem będzie praca. Praca na etacie – w Kanadzie zwanym rolką płacową, czyli payroll. Bo może też myślisz o pracy w Kanadzie, a wiesz na ten temat tylko tyle, że zamiast złotówek dostaje się dolary. Bo może akurat tobie udało się zdobyć pozwolenie na pracę i właśnie przygotowujesz się do wyjazdu. Albo też nie masz pojęcia, którą część Kanady wybrać. Postaram się z grubsza nakreślić sprawę, choć coś mi mówi, że krótko nie będzie. Sorry – taki mamy klimat, że Kanada Kanadzie nijak równa nie jest.
Zobacz też: Jak zdobyć pozwolenie na pracę w Kanadzie?
Nasze doświadczenie / Praca w Kanadzie
Nasze początki jak to zwykle bywa – bywały różne. Mamy na kanadyjskim koncie po kilka firm i kilka różnych stanowisk. Wszystkie w Ontario, więc to ontaryjskie prawo pracy będzie tutaj punktem odniesienia. Przyjechaliśmy na rok i nikt wtedy nie myślał o dłuższej pracy. Potem przedłużyliśmy pobyt o kolejne dwa lata, a potem zostaliśmy stałymi rezydentami.
Ja w swojej oszałamiającej kanadyjskiej karierze przez dwa tygodnie sprzedawałam prostownice w centrum handlowym, potem pracowałam w sklepie spożywczym, zahaczyłam o serwis sprzątający i pooglądałam trochę kanadyjskie domostwa. W końcu usiadłam i zajęłam się wprowadzaniem danych i zamówieniami, płynnie przechodząc do obsługi recepcji, księgowości i kadr. Łukasz w ultra czystym clean room’ie testował kamery pod kątem wytrzymałości, potem był operatorem wielkiej spawarki MIG, a teraz odpowiada za utrzymanie sprawności linii produkcyjnej, czyli naprawia i okresowo przegląda maszyny CNC i inne ustrojstwa (jak trzeba to i biurowy ekspres do kawy naprawi). Jak na dłoni widać, że inżynierowie mają się lepiej :p
Do rzeczy…
Ludzie mówią, że w pracy najlepsze są trzy rzeczy: piątek, wypłata i wakacje (i trudno się nie zgodzić). Piątek jest po czwartku, wypada średnio co 7 dni, a po nim jest sobota w którą zwykle nie idzie się do pracy – zupełnie jak w Polsce, nie ma się tu nad czym rozwodzić. Toteż zwinnie na tapet wjeżdza święty graal wszystkich trybików kapitalizmu, czyli….
WYPŁATA / Praca w Kanadzie
Jedno z najczęściej zadawanych pytań to: czy dobrze się zarabia w Kanadzie? A Kanada to kraj ogromny, podzielony na prowincje i terytoria, z których każde ma własną zdolność legislacyjną. Tak więc najprawdziwsza będzie znienawidzona przez zero-jedynkowych rozmówców odpowiedź: TO ZALEŻY. Nie tylko od zawodowych kompetencji pracownika, realiów rynkowych i hojności firmy, ale też od tego gdzie się kartę pracy podbija. Ustawowe stawki minimalne za jedną godzinę pracy w Kanadzie najlepiej zatem przedstawić w tabeli.
Godzinowa płaca minimalna (brutto) – 2021 r. / Praca w Kanadzie
Alberta | $15.00 $13.00 Młodociani, poniżej 18 lat (maksymalnie 28 godzin w tygodniu) |
British Columbia | $14.60 $13.95 Pracownicy serwujący alkohol ($15.20 dla wszystkich od 1 czerwca 2021) |
Saskatchewan | $11.45 |
Manitoba | $11.90 |
Ontario | $14.25 $12.45 Pracownicy serwujący alkohol $13.40 Młodociani, poniżej 18 lat (maksymalnie 28 godzin w tygodniu) |
Quebec | $13.10 $10.45 jeśli występują napiwki |
New Brunswick | $11.70 |
Nova Scotia | $12.55 Doświadczony pracownik ($12.95 od 1 kwietnia 2021) $11.05 Niedoświadczony pracownik |
Prince Edward Island | $12.85 ($13 od 1 kwietnia 2021) |
Newfoundland & Labrador | $12.15 |
Yukon | $12.71 |
Northwest Territories | $13.46 |
Nunavut | $16.00 |
Pracownicy federalni | Zależy od prowincji/terytorium, w której świadczona jest praca |
Na tym etapie już pewnie widzicie w tym gąszczu, że najwięcej na start daje Nunavut, Alberta i British Columbia, a najmniej Saskatchewan (nie wiem, czy jest w ogóle sens uczyć się wymawiać tą nazwę za takie śmieszne pieniądze – sami oceńcie). Jeśli nie macie w ręku (lub głowie) fachu, którego szuka kanadyjski pracodawca, to za same chętne do pracy ręce dostaniecie zapewne stawkę minimalną. Przynajmniej na początku. Dotyczy to np. sprzedawców i wszelkiej maści pomocników (tych od wszystkiego i tych „do przyuczenia”).
Co do pracowników serwujących alkohol (“liquor server”) to definicja mówi, że jest to pracownik, którego głównym obowiązkiem jest podawanie posiłków i/lub napojów oraz który, jako regularną część swojego zatrudnienia, podaje alkohol bezpośrednio klientom, gościom itd. w obiektach, dla których wydano zezwolenie na sprzedaż alkoholu na podstawie ustawy o kontroli i licencjonowaniu alkoholu.
Licencja: Open Government Licence – Canada
Najlepiej i najgorzej płatne branże / Praca w Kanadzie
Podane wyżej liczby to oczywiście stawki minimalne i można dostać więcej – w zależności od branży, stanowiska i indywidualnego doświadczenia/stażu. Jeśli chodzi o maksymalne to wiecie – sky is the limit, ale też mierz siły na zamiary. Poniżej wykres z prowincjami/terytoriami w kolejności od najwyższej mediany rocznych zarobków do najniższej (w 2017):
Najwyższa stawka minimalna i wysoka pozycja Alberty na wykresie to nie przypadek, gdyż przemysł naftowo-gazowy (na którym opiera się gospodarka Alberty) jest jednym z tych, najlepiej płatnych – mediana rocznych zarobków w 2017 to $94 050. Podobna sytuacja jest w branży „utilities”, czyli dystrybucji energii i wody do kanadyjskich domostw i przedsiębiorstw ($97 130). Alberta jest bardzo częstym kierunkiem wyjazdów zarobkowych. Branże z najniższą medianą rocznych zarobków to: zakwaterowanie i usługi gastronomiczne ($15 000), sztuka, rozrywka i rekreacja ($16 350), sprzedaż detaliczna ($21 610) / Źródło: Statistic Canada
Zobacz też: Jakie podatki i składki naliczane są od zarobków?
Częstotliwość wypłat / Praca w Kanadzie
Nie zdziwcie się jeśli w Kanadzie nie skumają waszego żartu o tym, że komuś nie starcza do pierwszego. Nie są turbo bogaci, ale wielu dostaje swoje wypłaty dwa razy w miesiącu, co dwa tygodnie albo co tydzień. Grunt, żeby regularnie. My dostajemy co dwa tygodnie (bi-weekly) i ma to jedną przewagę nad opcją ,,dwa razy w miesiącu”. Otóż dwa razy w roku (w okolicach czerwca i grudnia) zamiast dwóch wypłat w miesiącu dostajemy trzy (takie nasze ,,trzynastki” ;). Bo jako, że rok ma 52 tygodnie, to daje 26 dwutygodniówek w ciągu roku vs. 24 wypłaty w systemie dwa razy w miesiącu. Wypłaty dostajemy w formie czeka, o czym między innymi pisałam w tekście „Czego nauczyliśmy się od Kanadyjczyków”.
Na godziny lub na stałą pensję / Praca w Kanadzie
W kanadyjskich ofertach pracy można znaleźć stawki godzinowe (hourly wage) lub roczne pensje (annual salary). Te drugie są odpowiednio dzielone przez stosowany przez pracodawcę harmonogram płac. My rejestrujemy czas przyjścia i wyjścia z pracy w elektronicznym systemie lub podbijamy kartę pracy (Timesheet ) i na podstawie ilości przepracowanych godzin wyliczana jest wypłata. Raz jest tych godzin więcej, raz mniej. Osobiście pierwszy raz miałam okazję pracować na godziny właśnie w Kanadzie i powiem wam, że to jest dobre 😉 Daje mi to większą elastyczność co do czasu i długości pracy. A propo…
Czas pracy / Praca w Kanadzie
W Kanadzie o pracy na pełny etat (full-time) mówi się, gdy ktoś pracuje minimum 30 godzin tygodniowo. Wszystko co poniżej to tzw. part-time, bez określania czy pół czy ćwierć. Według Statistics Canada Kanadyjczycy pracują średnio ok. 35 godzin w tygodniu przy czym uwzględnia to wszystkich pracowników, łącznie z niepełnoletnimi (od 15 lat i wzwyż). Średnia dla zatrudnionych na full-time to ponad 39 godzin.
Co do nadgodzin to płaci się za nie półtorej stawki za normalną godzinę pracy (trochę inaczej jest w New Brunswick oraz Newfoundland & Labrador), przy czym gdzie indziej zaczynają się nadgodziny w zależności od prowincji:
Alberta | Powyżej 8 godzin dziennie lub 44 godzin tygodniowo |
British Columbia | Powyżej 8 godzin dziennie lub 40 godzin tygodniowo Podwójna stawka za pracę powyżej 12 godzin dziennie |
Saskatchewan | Powyżej 8 lub 10 godzin dziennie lub 40 godzin tygodniowo |
Manitoba | Powyżej 8 godzin dziennie lub 40 godzin tygodniowo |
Ontario | Powyżej 44 godzin tygodniowo |
Quebec | Powyżej 40 godzin tygodniowo |
New Brunswick | Powyżej 44 godzin tygodniowo (minimum $17.55 za nadgodzinę) |
Nova Scotia | Powyżej 48 godzin tygodniowo |
Prince Edward Island | Powyżej 48 godzin tygodniowo |
Newfoundland & Labrador | Powyżej 40 godzin tygodniowo (minimum $18.23 za nadgodzinę) |
Yukon | Powyżej 8 godzin dziennie lub 40 godzin tygodniowo |
Northwest Territories | Powyżej 8 godzin dziennie lub 40 godzin tygodniowo |
Nunavut | Powyżej 8 godzin dziennie lub 40 godzin tygodniowo |
Pracownicy federalni | Powyżej 8 godzin dziennie lub 40 godzin tygodniowo |
Imigranci kontra statystyka / Praca w Kanadzie
Statystyka statystyką, ale mieszkając w Kanadzie można odnieść zupełnie odmienne wrażenie co do czasu pracy (i w miarę łatwo namierzyć źródło tych rozbieżności). Mieszkańcy Kanady (i USA) to strasznie zarobieni ludzie. Amerykański sen o sukcesie, „wielkie domy z basenami”, ale też rodziny imigrantów, które zostały w kraju pochodzenia – na to wszystko potrzeba niemałych funduszy. Tak więc tubylcy pracują na potęgę. Na godziny, na pensję, na własnej działalności, na… Znam ludzi, którzy w tydzień robią więcej godzin niż ja w dwa.
Dłużej, ale wolniej / Praca w Kanadzie
Mam za to wrażenie, że w Kanadzie pracuje się więcej, … ale wolniej. Nie jest to oczywiście regułą (Łukasz pracował kiedyś w firmie w której nie było czasu załadować przysłowiowej taczki), ale powoli zapominam o tym, że kiedyś absolutnie wszystko było „na już”, a najlepiej ,,na wczoraj” i rzadko kiedy mieściło się w ośmiogodzinny dzień pracy.
URLOP / Praca w Kanadzie
I tu dochodzimy do najbardziej bulwersującego aspektu pracy w Kanadzie. Otóż (usiądźcie sobie proszę dla własnego bezpieczeństwa) kanadyjskie prawo pracy zapewnia nam TYLKO dwa tygodnie (10 dni roboczych!) urlopu na rok. Czujecie to? Przechodzą mnie dreszcze, gdy tylko o tym pomyśle. W Polsce bylibyśmy już dawno szczęśliwymi posiadaczami 26 dni kochanego urlopiku. Tymczasem musieliśmy przepracować 5 lat ciągiem W TYCH SAMYCH firmach, aby przysługiwały nam zawrotne trzy tygodnie (15 dni) urlopu. W tak pięknym i wielkim kraju jakim jest Kanada! Nic dziwnego, że wielu Kanadyjczyków nie zwiedziło jeszcze swojej ojczyzny – bo niby kiedy ja się pytam?! Przepraszam za wykrzykniki – ciśnienie mi skoczyło.
Należny urlop w zależności od prowincji/terytorium:
Prowincja/terytorium | Należne wakacje w skali roku | Ekwiwalent wakacyjny |
---|---|---|
Alberta | 2 tyg. po roku pracy 3 tyg. po 5 latach | 4% przez pierwsze 5 lat 6% po 5 latach |
British Columbia | 2 tyg. po roku pracy 3 tyg. po 5 latach | 4% przez pierwsze 5 lat 6% po 5 latach |
Saskatchewan | 3 tyg. po roku pracy 4 tyg. po 10 latach | 5.77% przez pierwsze 9 lat pracy 7.69% po 10 latach |
Manitoba | 2 tyg. po roku pracy 3 tyg. po 5 latach | 4% przez pierwsze 5 lat 6% po 5 latach |
Ontario | 2 tyg. po roku pracy 3 tyg. po 5 latach | 4% przez pierwsze 5 lat 6% po 5 latach |
Quebec | 1 dzień za każdy przepracowany miesiąc (max. 10) 2 tyg. po roku pracy 3 tyg. po 3 latach | 4% przez pierwsze 3 lata 6% po 3 latach |
New Brunswick | 2 tyg. po roku pracy 3 tyg. po 8 latach | 4% przez pierwsze 8 lat 6% po 8 latach |
Nova Scotia | 2 tyg. przez pierwsze 7 lat 3 tyg. po 7 latach | 4% przez pierwsze 7 lat 6% po 7 latach |
Prince Edward Island | 2 tyg. po roku pracy 3 tyg. po 8 latach | 4% przez pierwsze 8 lat 6% po 8 latach |
Newfoundland & Labrador | 2 tyg. przez pierwsze 15 lat 3 tyg. po 15 latach | 4% przez pierwsze 15 lat 6% po 15 latach |
Yukon | 2 tyg. po roku pracy | 4% |
Northwest Territories | 2 tyg. po roku pracy 3 tyg. po 6 latach | 4% przez pierwsze 6 lat 6% po 6 latach |
Nunavut | 2 tyg. po roku pracy 3 tyg. po 6 latach | 4% przez pierwsze 6 lat 6% po 6 latach |
Pracownicy federalni | 2 tyg. po roku pracy 3 tyg. po 5 latach 4 tyg. po 10 latach | 4% po roku pracy 6% po 5 latach 8% po 10 latach |
Hmm… Może nie taki zły ten Saskatchewan? Warto jednak raz jeszcze podkreślić, że tabela dotyczy pracy w tej samej firmie, co znaczy, że jeśli zmienicie pracodawcę to licznik urlopowych lat pracy się zeruję.
Urlop może być rozliczony na trzy sposoby:
– w czasie urlopu: jak dostajesz regularną pensję (salary), to dostajesz ją mimo, że fizycznie w pracy cię nie było (lub należne godziny urlopu są wypłacane pracownikom godzinowym)
– do każdej wypłaty: dolicza się 4% (równowartość dwóch tygodni) lub 6% (trzy tygodnie) aktualnych zarobków.
– raz w roku (lub dwa): 4% lub 6% rocznych lub półrocznych wypracowanych zarobków.
Ja dostaję ekwiwalent urlopu do każdego czeka, Łukasz dostaje bonusowego czeka wakacyjnego w połowie roku. Co za tym idzie, za każdym razem gdy bierzemy urlop, jest to w praktyce urlop bezpłatny (nie ma nas w pracy = mniejsza wypłata lub jej brak). Są ludzie których taka perspektywa luki w przychodach finansowych paraliżuje lub co najmniej zniechęca do opuszczania pracy. A my korzystamy z tego biorąc sobie dodatkowy bezpłatny urlop, kiedy potrzebujemy i nie stresujemy pracodawcy liczeniem, ile płatnych dni nam jeszcze przysługuje itd.
Dni ustawowo wolne od pracy / Praca w Kanadzie
W Kanadzie jest ok. 10 dni ustawowo wolnych od pracy (Statutory/Public Holidays) w ciągu roku. Jeśli zdarzy się, że trzeba w ten dzień pracować to pracownikowi przysługuje podobne wynagrodzenie jak za nadgodziny.
Prowincja/terytorium | Ilość dni wolnych w roku | Stawka za pracę w dzień ustawowo wolny |
---|---|---|
Alberta | 10 | 1,5-krotność stawki godzinowej pracownika plus średnia płaca dzienna lub standardowa stawka płacy za przepracowane godziny plus zastępczy dzień wolny |
British Columbia | 10 | 1,5-krotność stawki godzinowej pracownika za pierwsze 12 godzin, 2-krotność stawki godzinowej powyżej plus średnia płaca dzienna |
Saskatchewan | 10 | Wynagrodzenie za dzień ustawowo wolny od pracy (średnia płaca dzienna) plus 1,5-krotność stawki godzinowej za każdą przepracowaną godzinę |
Manitoba | 10 | 1,5 x stawka godzinowa za przepracowane godziny plus średnia płaca dzienna |
Ontario | 9 | 1,5-krotność stawki godzinowej pracownika plus średnia płaca dzienna lub regularne wynagrodzenie za wszystkie przepracowane godziny plus zastępczy dzień wolny |
Quebec | 9 | Regularne wynagrodzenie za przepracowane godziny plus prawo do urlopu statutowego lub dodatkowy dzień wolny w ciągu następnych trzech tygodni |
New Brunswick | 8 | 1,5 x regularne wynagrodzenie plus średnia płaca dzienna |
Nova Scotia | 8 | 1,5 x regularna stawka wynagrodzenia pracownika za przepracowane godziny plus średnia płaca dzienna |
Prince Edward Island | 8 | 1,5 x regularna stawka wynagrodzenia pracownika za przepracowane godziny plus średnia płaca dzienna |
Newfoundland & Labrador | 6 | 2 x regularna stawka za godziny przepracowane w ten dzień lub dodatkowy dzień wolny w ciągu 30 dni, ewentualnie dodatkowy dzień urlopu |
Yukon | 11 | Wszystkie przepracowane godziny płatne według obowiązującej stawki za nadgodziny plus średnia płaca dzienna lub wszystkie przepracowane godziny płatne według regularnej stawki plus dodatkowy dzień wolny. |
Northwest Territories | 10 | 1,5 x regularne wynagrodzenie lub dodatkowy dzień wolny |
Nunavut | 10 | 1,5 x regularna stawka za przepracowane godziny plus średnia płaca dzienna lub regularne wynagrodzenie plus dodatkowy dzień wolny |
Pracownicy federalni | 10 | Co najmniej 1,5 x regularna stawka za przepracowane godziny plus średnia płaca dzienna lub dodatkowy dzień wolny w innym terminie |
Święta, które nie występują w Polsce to np: Family Day, Canada Day, Victoria Day, Święto Dziękczynienia (Thanksgiving) – opowiem o nich przy innej okazji. W Polsce jest nie tylko więcej takich dni (13), ale też jest zdecydowanie więcej świąt religijnych. Te kanadyjskie są częściej ,,ruchome” i zaplanowane na piątek lub poniedziałek, co sprawia że prawie w każdym miesiącu wypada jakiś długi weekend. To stwarza nam idealne warunki do krótszych wypadów „za miasto”. Tak czy siak Kanadyjczycy mają mniej urlopu i wolnych dni w ciągu roku niż Polacy.
Są oczywiście firmy, które przyciągają pracowników lepszymi warunkami niż te gwarantowane przez Canada Labour Code i kodeksy poszczególnych prowincji. Mogą np. oferować więcej urlopu już na start. Albo można się dogadać w trakcie. Ale standard jest jaki jest.
Praca w Kanadzie – koniec tematu?
Jeśli dotarliście do tego momentu i nie zasnęliście na tabelkach, to ewidentnie temat zarobkowania w Kanadzie jest na liście waszych zainteresowań. Kolejny wpis o podatkach i ubezpieczeniach odliczanych od wypłaty juz śmiga . Zapisz się do newslettera, aby nie przegapić kolejnych tekstów np. o tym jak się przygotować do pracy w Kanadzie. Znajomy mi kiedyś powiedział, że raz się nie zapisał, przegapił i żałował. Nie bądźcie jak ten znajomy. Nie idźcie tą drogą.
Możecie za to udostępnić ten wpis swoim ziomkom, którzy jeszcze go nie czytali, a którzy coś tam kiedyś przebąkiwali pod nosem, że może do Kanady by sobie pojechali tylko ciekawe jak tam jest z pracą. Będą wam wdzięczni. I my też. Idźcie tą drogą 😉
I jeśli macie jakieś pytania na temat pracy w Kanadzie lub własne doświadczenia, którymi możecie się podzielić to wpisujcie je śmiało w komentarzach na dole.
I nie pracujcie za ciężko 😉
Sabina
Ten wpis dedykuje Gosi Leszczyńskiej, która najpierw nauczyła mnie obsługi QuickBooksa, a potem razem kminiłyśmy jak ogarnąć więcej urlopu 😉